Historia samochodów

Nad pojazdami samobieżnymi pracowali już w XV–XVI w. Roberto Valturio[w innych językach] (1405–1475), który opracował projekt pojazdu napędzanego siłą wiatru i Leonardo da Vinci (1452–1519). W 1600 roku w Niderlandach jeździły dwumasztowe pojazdy napędzane wiatrem – żaglowozy[1], skonstruowane przez holenderskiego inżyniera Simona Stevina (1548–1620). W swoim dziele Astronomia Europea, belgijski misjonarz jezuicki w Chinach Ferdinand Verbiest (1623–1688) zawarł opis modelu pojazdu poruszanego parą. W 1748 roku francuski inżynier Jacques de Vaucanson (1709–1782) miał w Paryżu zaprezentować samobieżny pojazd mechaniczny.

Za pierwszego konstruktora samobieżnego pojazdu kołowego zdolnego do przewozu osób – prototypu samochodu – uznaje się francuskiego inżyniera Nicolasa Josepha Cugnota (1725–1804), który zbudował pojazdy o napędzie parowym mające pełnić funkcję ciągnika artyleryjskiego dla armii francuskiej – pierwszy ok. 1765 roku i kolejny ok. 1770 roku. Pojazd nr 1 rozwijał prędkość 3,6 km/h, przewoził cztery osoby, po 20 minutach jazdy musiał robić przerwę przez kolejne 20 minut, by wyprodukować parę wodną, by jechać dalej. Pojazd nr 2 rozwijał prędkość 4,5 km/h, jednak miał bardzo krótki zasięg i po kilkunastu minutach jazdy, trzeba było napełniać kocioł wodą[4]. Po tym jak pojazd nr 2 zderzył się podczas testów ze ścianą, Cugnot stracił finansowanie rządowe. Częściowa replika pojazdu nr 2 znajduje się w Conservatoire national des arts et métiers w Paryżu. W 1801 roku brytyjski wynalazca Richard Trevithick (1771–1833) skonstruował pierwszą „drogową lokomotywę” parową – „Puffing Devil”, która była rodzajem czterokołowego wagonu z silnikiem i platformą dla pasażerów. W wigilię Bożego Narodzenia 1801 roku odbył wraz z siedmioma pasażerami pierwszą przejażdżkę, pokonując odległość szacowaną na 800–2400 m.

W 1829 roku brytyjski chirurg Goldsworthy Gurney[w innych językach] (1793–1875) odbył pierwszą długodystansową podróż z Londynu do Bath powozem parowym własnej konstrukcji. Powóz Gurneya pokonał 338 km, jadąc ze średnią prędkością 23 km/h. Gurney skonstruował następnie pojazdy służące do ciągnięcia powozów – „konie parowe”, które w 1830 roku zastosował brytyjski pionier motoryzacji Charles Dance[w innych językach] do przewozu pasażerów pomiędzy Cheltenham a Gloucester. Podczas czterech miesięcy istnienia linii, pojazdy odbyły 396 podróży, przewożąc prawie 3 tys. pasażerów. Po protestach dorożkarzy, działalność przewozowa została wstrzymana. Kolejne próby zastosowania pojazdów Gurneya do przewozu pasażerów w Glasgow (1831), Londynie (1833) i na trasie od Plymouth do Devonportu (1837) nie powiodły się wobec oporu obywateli, którzy oskarżali nowe środki transportu o dewastację dróg i mostów, emisję gryzących dymów i straszenie koni.

Skonstruowanie przez belgijskiego wynalazcę Étienne’a Lenoira (1822–1900) pierwszego silnika o spalaniu wewnętrznym w 1860 roku, zainspirowało niemieckiego wynalazcę Nikolausa Otto (1832–1891) do skonstruowania silnika czterosuwowego, który opatentował w 1876 roku. Wcześniej, w 1862 roku, silnik czterosuwowy został opisany i opatentowany przez francuskiego inżyniera Alphonse’a Beau de Rochasa (1815–1893), jednak opis w patencie nie był wystarczająco dokładny, co pozwoliło Otto na uzyskanie własnego patentu. W latach 80. XIX w., kiedy Otto oskarżył producentów francuskich o nielegalne wykorzystanie jego patentu, ci powołali się na wynalazek de Rochasa. Patent Otto został skasowany i wszyscy przemysłowcy mogli stosować silnik czterosuwowy bez opłat patentowych. W 1883 roku byli asystenci Otto, Gottlieb Daimler (1834–1900) i Wilhelm Maybach (1846–1929) opracowali jednocylindrowy czterosuwowy silnik spalinowy, a jako paliwo zastosowali benzynę. Wybór benzyny jako paliwa nie był oczywisty, znane były różne frakcje ropy naftowej, a w powszechnym użyciu była oliwa z oliwek oraz olej rzepakowy. Daimler opatentował silnik w 1885 roku. W 1885 roku Carl Benz (1844–1929) zbudował samochód trójkołowy z takim silnikiem – Benz Patent-Motorwagen Nummer 1, który rozwijał prędkość 16 km/h. Benz, który opatentował pojazd w 1886 roku, uważany jest za konstruktora pierwszego samochodu. W 2011 roku patent Benza DRP 37435 „Fahrzeug mit Gasmotorenbetrieb” został wpisany na międzynarodową Listę UNESCO najbardziej wartościowych dokumentów – Pamięć Świata (ang. Memory of the World).

Benz zaczął udoskonalać swój pojazd w zakładach swojej firmy Benz & Cie. Rheinische Gasmotorenfabrik w Mannheim i w 1888 roku wypuścił na rynek ulepszoną wersję swojego pojazdu, która spotkała się z dużym zainteresowaniem, lecz nie znalazła wielu nabywców. 5 sierpnia 1888 roku żona Benza, Bertha, w tajemnicy przed mężem udała się wraz z nastoletnimi synami w podróż z Mannheim do Pforzheim samochodem skonstruowanym przez męża. Podczas podróży osobiście dokonywała koniecznych napraw, jak przetkanie rurki doprowadzającej paliwo do gaźnika przy pomocy szpilki do włosów. Tym samym zapisała się w historii jako pierwsza osoba, której udało się samodzielnie pokonać samochodem ponad stukilometrowy dystans (105 km). Wyprawa Berthy Benz przyniosła wielki rozgłos, co przełożyło się na zwiększenie sprzedaży samochodów Benza. W 1886 roku Daimler skonstruował kolejny pojazd ze swoim silnikiem – pierwszy samochód czterokołowy. W 1890 roku Daimler założył własne przedsiębiorstwo Daimler-Motoren-Gesellschaft. W 1897 roku Rudolf Diesel (1858–1913) skonstruował silnik o zapłonie samoczynnym, który początkowo był zawodny i znalazł zastosowanie w produkcji seryjnej samochodów osobowych dopiero w 1936 roku.

Odkrycia Michaela Faradaya (1791–1867) indukcji elektromagnetycznej i samoindukcji zaowocowały budową pierwszej prądnicy, transformatora i pierwszego silnika elektrycznego. W połowie XIX w. rozpoczęto prace nad pojazdem na baterię elektryczną. Pierwsze eksperymenty z użyciem baterii jednorazowych zakończyły się fiaskiem. Wynalezienie w 1859 roku akumulatora kwasowo-ołowiowego przez francuskiego fizyka Gastona Planté (1834–1889) umożliwiło dalsze prace nad pojazdami o napędzie elektrycznym. Budowa pierwszego pojazdu o napędzie elektrycznym przypisywana jest francuskiemu inżynierowi Gustave’owi Trouvé (1839–1902), który w 1881 roku zaprezentował w Paryżu trycykl o napędzie elektrycznym. W tym samym roku brytyjski fizyk William Edward Ayrton (1847–1908) i inżynier John Perry[w innych językach] (1850–1920) skonstruowali elektryczny trycykl drogowy, który rozwijał prędkość 14 km/h i miał zasięg 16–40 km. W 1888 roku niemiecki przedsiębiorca Andreas Flocken (1845–1913) opracował projekt czterokołowego samochodu osobowego o napędzie elektrycznym – napędzany był przy pomocy akumulatora kwasowo-ołowiowego. Najprawdopodobniej był to pierwszy elektryczny samochód osobowy na świecie. W 1889 roku w Londynie zaczęto testować pierwsze autobusy o napędzie elektrycznym, które rozwijały prędkość 11 km/h. W 1899 roku belgijski kierowca Camille Jenatzy (1868–1913) w swoim samochodzie elektrycznym La Jamais Contente po raz pierwszy przekroczył prędkość 100 km/h.

Naciśni żeby oglądać dalej

Historia samochodów

Pierwsze pojazdy samobieżne

Pojazdy o napędzie parowym

Pojazdy o napędzie spalinowym

Pojazdy o napędzie elektrycznym